Het houdt maar niet op. Steeds is het de angst die haar er toe brengt om bescherming te zoeken bij anderen of bij haar partner.

Ze heeft nog veel contact met haar ouders, durft er niet aan te denken dat ze weleens uit haar leven zouden verdwijnen. Ze begrijpt ook niet dat anderen daar zo laconiek over kunnen doen, voor haar gevoel dan wel te verstaan.

Ze voelt zich opgesloten in haar relatie, durft niet voor haar eigen wensen en verlangens op te komen, ze is eigenlijk, als ze eerlijk is, bang voor haar partner. Hij vertelt haar en daarin gaat ze geloven, dat zij hem hard nodig heeft en zij ervaart dat ook zo.

Terwijl anderen tegen haar zeggen en ook haar ouders, dat ze niet zo ontevreden moet zijn, maar eens moet gaan beseffen wat ze allemaal niet heeft. Een gezonde liefhebbende man, twee leuke kinderen, een mooi eigen huis, tuin en twee auto’s voor de deur.

Tijd genoeg en voor zichzelf om leuke dingen te doen, maar ze durft gewoonweg nauwelijks van huis.

Ze voelt zich opgesloten in haar huis en niemand begrijpt haar.

Snakkend kijkt ze ’s avonds naar de deur om har partner te omhelzen, zo gelukkig dat ze is om hem weer te zien. De zijn wensen met betrekking tot wat ze eten brengt ze in vervulling, zij ontziet hem want hij heeft het zo druk gehad. En hij kan zo goed voor haar zorgen, hij doet dat ook graag, de lieverd.

Hij zegt ook zo vaak dat hij het allemaal voor haar doet en dan ben ik zo ontevreden…

Ook bij het tennissen, merkt ze dat ze alle teamleden het naar de zin maakt, klaar staat om alles goed te laten verlopen. Ze vinden haar ook allemaal even lief. Anderen zijn  allemaal beter dan zij zelf, ze durft niet op haar eigen oordeel af te gaan. Ook in nieuwe situaties breekt het angstzweet haar uit, voelt zich incompetent. Soms gaat ze raad halen bij mensen die sterker zijn dan zij, maar het helpt haar niet.

Vaak voelt zich ver weg een enorme boosheid, maar ze zal deze nooit uiten. De huisarts suggereerde laatst al eens of ze last had van sluimerend spanningen en ontevredenheid. Ze stelde hem gerust…

Dit verhaal is een van de voorbeelden die dagelijks in de Praktijk Poos te Asten worden behandeld.

Achter dit verhaal schuilt een persoonlijk drama, de valkuil van afhankelijkheid.

Wanner die valkuil eenmaal bestaat dan vraagt deze altijd om herhaling en om bevestiging, dus blijft het zich herhalen in het leven van de cliënt. Je kunt niet anders meer.

Valkuilentherapie, officieel Schematherapie genoemd kan helpen deze valkuil te leren hanteren en je meer vrij te voelen om te ageren en te reageren in de wereld waarin je leeft en functioneert.

Je hoort nogal eens dat mensen die ziek of gehandicapt zijn vertellen dat ze hun ziek zijn of handicap maar moeten accepteren. Ze zeggen het zelf, of horen het van een arts of een behandelaar; ‘Ja mevrouw, u zult er gewoon mee moeten leren leven’.

‘Er maar mee moeten leren leven’ komt vaak ter sprake in gesprekken met patiënten die aan het revalideren zijn na ziekte of een ongeval. Uiteindelijk moet je er maar ‘mee leren leven’ of ‘ het onvermijdelijke accepteren’. Maar wat maakt het dan toch zo moeilijk?

Accepteren, maar voor wie dan?
Ik krijg tijdens mijn gesprekken met patiënten vaak opvallend veel bijval als ik mijn twijfels uitspreek over de haalbaarheid van dat ‘accepteren’. Mijn gesprekspartners voelen zich vaak meteen gehoord en beter begrepen. Ze worstelen namelijk met een onmogelijke opdracht. Je lot accepteren, maar voor wie dan? Voor de omgeving? Zodat je naasten er een beter gevoel bij krijgen? Of voor jezelf? Bovendien werkt een dergelijke opdracht niet. Het stuit op een groot intern verzet wat zich kan uiten in de vorm van kwaadheid, verdriet of een zogenaamde opstandige houding.

Een van mijn cliënten vond dat accepteren gelijk stond aan ‘dank je wel zeggen’. Misschien wat al te romantisch, maar niettemin. Deze cliënte, die in een rolstoel belandde door een dronken automobilist, vindt dat ze af en toe toch dank je wel kan zeggen. Dank je wel zeggen op de dagen dat ze minder hinder ervaart van haar handicap en dat het redelijk gaat. Maar dan alleen omdat ze op dat moment kan leven met het onvermijdelijke omdat ze dat wil. Van tijd tot tijd vervloekt ze haar beperkingen, en dat mag ook vooral zo blijven.
Acceptatie is in wezen zelfacceptatie. Een emotionele gemoedsbeweging van binnen naar buiten. ‘Moeten accepteren’ is een beweging van buiten naar binnen, oftewel slikken of stikken. Accepteren is de beperkingen in de mogelijkheden voor lief nemen. Wie ook de deze schaduwzijde van het bestaan onder ogen ziet en integreert, die kan accepteren. Lukt dat niet, dan vervreemdt diegene van een deel van zichzelf en raakt verstrikt in het onvermogen om zichzelf te aanvaarden zoals hij/zij is, of is geworden.

Zelfacceptatie gaat aan alle verandering vooraf.

Twee fases
Bij de acceptatie van een handicap of ziek-zijn worden twee fases onderscheiden, verzet (1) en aanvaarding (2). In de eerste fase wordt het hulpaanbod vaak als beperkend ervaren en daarom afgewezen. In de tweede fase wordt de hulp gevoeld als ondersteunend en verruimend. Het is zaak om de cliënt te helpen om van fase een naar fase twee te komen. Dat mogelijk maken hangt af van diens mentale en emotionele mogelijkheden om zichzelf én zijn beperkingen te accepteren. Maar vooral ook van de professionele beroepshouding van de behandelaar.

Kortom.
Zelfacceptatie is het resultaat van een (behandelings)proces en geen voorwaarde om met een behandeling te kunnen starten. Moeten accepteren…is niets meer dan een ontkenning van wat er is.

Het uitgangspunt hiertoe vormt de overtuiging dat het leven bestaat dankzij HET VERSCHIL..
Immers, dankzij het verschil tussen onze ouders zitten wij hier..   Wanneer het verschil zou kunnen worden opgeheven, uitgebannen, dan houdt het leven op te bestaan.

Het bestaan van het verschil impliceert tevens dat er ten minste twee polen zijn tussen welke het verschil zich manifesteert. Deze pool met zijn aantrekkende tegenpool, noemen we een polariteit en komen we op alle terreinen tegen in de wereld van de techniek, biologie, wetenschap, psychologie, enz.
Zo is er de +pool en de –pool in de elektriciteit, eicel en zaadcel in de biologie, negatief en positief geladen deeltjes in de atoomwereld, de man en de vrouw, denken en voelen, somber en vrolijk.

Ons waarnemingssysteem werkt ook met verschil; wit heeft zwart nodig, laag heeft hoog, kind heeft volwassene, arm heeft rijk, gewenst heeft ongewenst. Je zou ook kunnen zeggen dat de ene pool de achtergrond vormt van waaruit de ander zichtbaar wordt.

Tussen de twee polen, die elkaar aantrekken en tegelijkertijd elkaars tegenpool zijn, zit altijd een zekere noodzakelijke spanning; zij houden elkaar in een dynamische balans. Filosofisch gesteld: als het een er is, is het andere er ook!
Ziek zijn zou je dus kunnen zien als verstoring in die balans, een teveel van de ene pool en te weinig van de andere pool. Depressie heeft expressie als tegenpool, wat met de onderstaande metafoor  door mij in het patiëntencontact wordt verduidelijkt:

Hoe voelt u uzelf? 

–         Angstig of veilig?
–        Vijandig of vredig?
–        Lusteloos of energiek?
–        Somber of vrolijk?

Uit onderzoek blijkt dat slechts 15% van alle mensen die hulp zoeken bij een psychische stoornis, depressie of burnout dit ook daadwerkelijk krijgt. De geestelijke gezondheidszorg komt met 85 van de 100 mensen niet in contact.

Wanneer u denkt dat u last heeft van de symptomen van een depressie of burnout is het dus zaak dat u snel op zoek gaat naar professionele hulp. Mensen die om hulp vragen en die ook krijgen hebben daar baat bij en voelen zich sneller weer beter.